بتن ریزی در هوای گرم، یکی از چالش های مهندسان برای ساخت و ساز در فصول گرم سال است. در ساختمان سازی، اجرای برخی از مراحل ساخت در فصل تابستان اجتناب ناپذیر است؛ از طرفی، در برخی از مناطق نیز، به علت موقعیت جغرافیایی خاص آن منطقه، درجه حرارت هوا در بسیاری از روزهای سال، بالاتر از حد نرمال است و همین موضوع، سازندگان ساختمان های کوچک و بزرگ را با مشکلات متعددی روبرو خواهد کرد. در این مقاله، به بررسی مشکلات بتن ریزی در محیط های با درجه حرارت بالا و الزاماتی که باید برای این فرایند رعایت شود، خواهیم پرداخت.
هوای گرم، به هوایی که سه شرط زیر را دارا باشد، گفته می شود:
چنین هوایی، می تواند باعث تبخیر آب داخل بتن، افزایش سرعت گیرش آن و در نتیجه کاهش مقاومت و کیفیت نهایی بتن شود. در واقع این هوا، با تبخیر آب درون بتن، باعث تراکم بیش از اندازه در بتن جوان و ایجاد پدیده جمع شدگی خمیری خواهد شد که بتن را خراب می کند.
بتن ریزی در هوای گرم، تقریبا اجتناب ناپذیر است و در پروژه های عظیم، معمولا تمام یا بخشی از این فرایند، در فصل های گرم رخ می دهد. البته این موضوع، در برخی از مناطق به علت اقلیم گرم و خشک آنها، تقریبا در تمام طول سال وجود دارد. از طرفی، در صورتی که این فرایند در هوای گرم انجام شود، می تواند مشکلات متعددی را ایجاد کنند که عبارتند از:
بر طبق آیین نامه بتن ایران و مقررات ملی ساختمان، در بتن ریزی در هوای گرم، لازم است تا دمای بتن بیشتر از 30 درجه سانتی گراد و دمای محیط نیز، بیشتر از 38 درجه سانتی گراد نباشد. اگر پس از بتن ریزی، دمای محیط به 38 درجه سانتی گراد یا بیشتر از آن برسد، میزان مقاومت اولیه آن، کمی افزایش یافته اما میزان مقاومت فشاری 28 روزه در بتن، تا 15 درصد کاهش خواهد یافت. به هر میزان که ذرات بتن به صورت یکدست تر انتخاب شوند، انتقال آب به سطح بتن و تبخیر آن را با مشکل مواجه کرده و می توانند روند بتن ریزی در هوای گرم را بهبود بخشند. از طرفی، به کارگیری مواد پوزولان، به کاهش حرارت داخلی بتن، حفظ شیره بتن و کاهش میزان ترک خوردگی در آن، که معمولا پس از تبخیر آب در بتن رخ می دهد، کمک شایانی خواهد کرد. البته هر یک از این موارد، صرفا در هوای گرم بدون باد عملی خواهند بود و در صورت وزش باد نسبتا شدید (با سرعت بیش از 15 کیلومتر بر ساعت)، در صورت محصور نکردن محیط اطراف بخش بتن ریزی شده، بتن آسیب خواهد دید و کارایی لازم را ارائه نمی کند.
برای به دست آوردن یک بتن با کیفیت و بدون مشکل، لازم است تا نکات زیر در هنگام بتن ریزی در آب و هوای گرم و بسیار گرم، رعایت شود.
برای پیشگیری از افزایش درجه حرارت در داخل بتن که باعث تبخیر آب درون آن و ایجاد پدیده جمع شدگی بتن می شود، 3 راهکار زیر می تواند تاثیر بسیار مناسبی در تولید یک بتن باکیفیت در محیط های دارای آب و هوای گرم داشته باشد:
سنگدانه های مورد استفاده در ساخت بتن، بهتر است پیش از بکارگیری در این ترکیب، در محیط خنک و به دور از نور آفتاب و گرمای خورشید قرار گیرند. این روند، تاثیر بسیار مهمی در کاهش دمای بتن تولید شده خواهد داشت.
در فصل زمستان یا در زمانی که دمای هوا در حد معمول یا سرد قرار دارد، مخلوط کردن بتن و نگهداری آن در بونکر و میکسرها، معمولا مشکلی ایجاد نخواهد کرد؛ اما در فصول گرم یا در مناطقی که به دلیل داشتن اقلیم گرم و خشک، دمای هوا بسیار بالا است، این کار باعث اعمال دو گرما (گرمای ناشی از هوای بیرون و گرمای ناشی از اصطکاک بتن با دیواره میکسر) به بتن می شود و آب درون آن را با گذشت زمان تبخیر خواهد کرد. همین امر، باعث ارائه یک بتن نسبتا سفت در زمان استفاده خواهد شد. بسیاری از افراد، این بتن را در زمان استفاده با آب رقیق می کنند که به علت بر هم خوردن نسبت آب و سیمان، با این کار، کارایی مناسب آن را نیز، از بین خواهند برد. از این رو بهتر است که در هنگام بتن ریزی در فصل گرما، بلافاصله پس از مخلوط کردن، فرایند جا دادن بتن در قسمت مورد نظر انجام شود.
یکی از مشکلات بتن ریزی در هوای گرم، سخت شدن سریع سطح بتن و جلوگیری از خروج آب از بخش های زیرین آن و ایجاد حالت خمیری در آن است. بتن خمیری، در مقابل تنش بسیار ضعیف عمل می کند و همین امر، می تواند باعث ایجاد ضعف در کل سازه شود. از این رو، بهتر است در هنگام بتن ریزی در آب و هوای گرم، از طریق روش هایی آب فشانی به روش مه پاش و تامین رطوبت سطح بتن، تعبیه روکش برای سطح رویی بتن پس از جای دادن آن، جلوگیری از وزش باد به سطح بتن و مواردی از این قبیل، شرایط خشک شدن یکنواخت تمامی سطح های بتن فراهم شود.
در بسیاری از مواقع، بتن ریزی در هوای گرم، به دلایل اقتصادی یا عدم تغییر محسوس در دمای محیط و با گذر زمان، اجتناب ناپذیر است. در این حالت، از طریق رعایت نکات مهمی مانند نگهداری مصالح اولیه بتن در محیط های خنک، آب پاشی آرماتور، قالب و سطح تعبیه شده برای بتن ریزی پیش از شروع این فرایند، کاهش فاصله زمانی بین اختلاط بتن و ریختن آن در قالب، پرهیز از بکارگیری بتن های زودگیر یا ترکیباتی که می توانند سرعت گیرش بتن را افزایش دهند و مواردی از این قبیل، می توان تا حد قابل توجهی، اثرات دمای بالای هوا بر بتن را کاهش داد و یک بتن نهایی با کیفیت قابل قبول را تحویل گرفت.
در صورتی که نیاز به دریافت بتن در هر کجای ایران دارید می توانید با پر نمودن فرم استعلام قیمت و یا ثبت سفارش، بتن خود را تهیه نمایید و یا با پر نمودن فرم مشاوره منتظر تماس کارشناسان بتن ریز باشید.