دریافت مشاوره تخصصی رایگان
حداقل مقاومت فشاری بتن 28 روزه تقریبا با مقاومت نهایی بتن یکسان است (حدود 90% عدد طراحی) و با توجه به نتایج آزمایش نمونه آن تقریبا می‌توان قضاوت دقیقی نسبت به مقاومت بتن داشت.
با این حال از اعداد به دست آمده برای مقاومت بتن 7 روزه و 14 روزه نیز می‌توان حدودا مقاومت 28 روزه را حساب کرد؛ برای مثال مقاومت فشاری بتن 7 روزه حدود 65% تا 75% بتن 28 روزه است.
در بتن ریزی سازه های مختلف، عوامل و ویژگی های زیادی از این ماده وجود دارند که در محاسبات مختلف سازه مدنظر قرار می گیرند؛ یکی از این ویژگی ها، مقاومت فشاری بتن است. این ویژگی، یکی از قابلیت های بتن سخت شده یا Hardened Concrete است و به عنوان یکی از معیارهای مهم برای سنجش کیفیت بتن در نظر گرفته می شود. در این مقاله، به بررسی این ویژگی، آزمایش های مربوط به آن و همچنین عواملی که می توانند باعث کاهش یا افزایش آن شود، خواهیم پرداخت.
بتن، یکی از اصلی ترین مصالح ساختمانی است که کیفیت آن، به صورت مستقیم بر کیفیت و عمر سازه ساخته شده اثر خواهد گذاشت و در صورت استفاده از مواد نامرغوب در تولید آن یا انجام غلط فرآیند تولید، می تواند حتی باعث فرو ریختن سازه نیز شود. برای این ماده، ویژگی ها و قابلیت های زیادی مورد بررسی قرار می گیرد که هر یک از آنها، به بخشی از مواد یا نحوه ساخت این ماده تمرکز دارد.
مقاومت فشاری بتن، یکی از همین قابلیت ها است. در مقاومت فشاری، میزان تحمل بتن در برابر بارهای وارده بدون اینکه هرگونه تغییر شکل یا ترکی در ساختار بتن ایجاد شود، مورد بررسی قرار می گیرد. میزان مقاومت فشاری در یک نمونه بتن، معیار بسیار مناسبی برای تعیین کیفیت آن و همچنین روان بودن بتن تولید شده است.
مقاومت فشاری، نیرویی از جنس فشار است و با واحد مگاپاسکال اندازه گیری می شود. این ویژگی، با گذشت سن بتن افزایش می یابد به طوری که برای بتن تازه (1 روزه)، حدود 16 درصد است و پس از گذشت 2-3 هفته از ساخت بتن، به بیش از 90 درصد می رسد. فرمول مقاومت فشاری بتن، متشکل از حداکثر میزان بار فشاری قابل تحمل برای بتن و مساحت سطح مقطع نمونه مورد نظر است و از تقسیم عامل اول بر عامل دوم به دست می‌آید.
اگر مقاومت فشاری بتن پس از 28 روز از ساخت آن اندازه گیری شود، در واقع عیار بتن را اندازه گرفته ایم. این مقدار، به صورت حرف M به علاوه مقاومت فشاری بتن بر حسب مگاپاسکال بیان می شود. به طور مثال، اگر عیار بتنی M40 باشد، بیانگر این است که مقاومت فشاری این بتن، 40 مگاپاسکال است و جزو بتن هایی است که در ساخت سازه های بزرگ مانند پل ها و... از آن استفاده می شود. میزان مقاومت فشاری در بتن ها، معمولا در دو بازه 7 و 28 روزه اندازه گیری می شوند و بر اساس جدول مربوط به عیار بتن، نوع و وضعیت آن تعیین شده و در بخش های مناسب خود استفاده خواهد شد.
میزان مقاومت فشاری در بتن های مختلف، با توجه به عوامل زیادی می تواند کاهش یا افزایش یابد؛ این عوامل عبارتند از:
رطوبت نمونه مورد نظر از بتن، یکی از عوامل تاثیرگذار بر مقاومت فشاری بتن است. به عبارت دیگر، میزان مقاومت فشاری در دو نمونه بتن که یکی خشک و دیگری دارای رطوبت باشد، کاملا متفاوت خواهد بود.
اگر نسبت آب به سیمان در زمان مخلوط کردن و تولید بتن، بالا باشد، زمان گیرش آن طولانی شده و باعث ایجاد تخلخل در ساختار بتن و ایجاد ضعف ساختاری در آن می شود که همین عامل، مقاومت فشاری آن را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد و پس از بارگذاری، ترک ها و تغییر شکل های قابل توجهی در بتن ایجاد می شود.
معمولا مواد شیمیایی موجود در بتن، می توانند تغییر مقاومت فشاری بتن شوند. دو ترکیب کلسیمی (دی کلسیم سیلیکات و تری کلسیم سیلیکات) که به عنوان ترکیبات سیمان، در ساختار بتن نیز حضور دارند، می توانند باعث افزایش این مقاومت و سپس کاهش آن شوند.
شرایط محیطی که در آن بتن ساخته می شود، یکی از عواملی که است که می تواند باعث تغییر در میزان مقاومت فشاری شود. رطوبت و دمای محیط، دو عامل تاثیرگذار از شرایط محیطی بر افزایش یا کاهش مقاومت فشاری هستند.
به هر میزان که اندازه ذرات موجود در ترکیبات بتن درشت تر باشد یا تراکم آنها کمتر باشد، امکان ایجاد تخلخل در بتن افزایش می یابد که همین موضوع، باعث کاهش چشمگیر میزان مقاومت فشاری نمونه بتن تولید شده خواهد شد.
در مهندسی، برای تعیین مقاومت فشاری یا کششی یک ماده، از دستگاهی به نام UTM (Universal Testing Machine) یا دستگاه آزمایش یونیورسال استفاده می شود. در آزمایش مقاومت فشاری بتن، نمونه ای 7 یا 28 روزه از بتن مورد نظر را که به صورت استوانه، منشور یا مکعب ساخته شده است، درون دستگاه می گذراند و پس از آن، میزان فشار وارد بر بتن با نرخ 0.23 مگاپاسکال بر ثانیه افزایش می یابد تا زمانی که نمونه بتن بشکند. حداکثر میزان فشار اعمال شده تا پیش از لحظه شکست، به عنوان مقاومت فشاری نمونه در نظر گرفته می شود.
میزان مقاومت فشاری در بتن، یکی از عوامل تاثیرگذار در کیفیت آن است و در صورتی که به درستی اندازه گیری نشود، می تواند باعث ایجاد خسارات بزرگ مالی و حتی جانی ناشی از ساخت سازه های غیرایمن شود. در بتن های مختلف، میزان مقاومت فشاری و عیار بتن، کاملا به یکدیگر وابسته اند و بر اساس این دو معیار، نوع و محیط استفاده بتن تعیین می شود. به طوری که بتن های با مقاومت فشاری کمتر از 30 مگاپاسکال به عنوان بتن های سازه های کوچک و نمونه هایی با مقاومت فشاری بیشتر از 30 مگاپاسکال، برای سازه های بزرگ مانند ساختمان های عظیم یا پل ها، سدها و... کاربرد دارند.
در صورتی که نیاز به دریافت بتن در هر کجای ایران دارید می توانید با پر نمودن فرم استعلام قیمت و یا ثبت سفارش، بتن خود را تهیه نمایید و یا با پر نمودن فرم مشاوره منتظر تماس کارشناسان بتن ریز باشید.
