نحوه محاسبه قیمت بتن

یکی از مهمترین موارد در مسیر خرید بتن، هزینه تمام شده آن و همچنین عوامل تاثیرگذار در نحوه محاسبه قیمت بتن است. این ماده ارزشمند، سنگ بنای بسیاری از ساختمان ها، جاده ها، پل ها و هر سازه ای است که مصالح گوناگونی را بر روی یک سطح خاص بنا می کند. قیمت این ماده، هر سال توسط بورس کالا یا نرخ اتحادیه و بر اساس متر مکعب یا تن تعیین می شود اما این نرخ، به صورت عمومی است و با توجه به نیاز مشتری یا نوسانات بازار، قابل تغییر است و معمولا پیش از ساخت نمونه های مختلف بتن مانند بتن آماده، بتن مگر و غیره، توسط شرکت تولید کننده بتن محاسبه شده و به مشتری اعلام می شود.  

عوامل موثر در محاسبه قیمت بتن

بتن، ماده ای است که از آن برای افزایش استحکام هرگونه سازه متشکل از مصالح ساختمانی استفاده می شود. انواع مختلف بتن، از سه ماده اصلی شامل آب، شن و سیمان به همراه گروه مختلفی از افزودنی های خاص مانند سنگدانه، رنگدانه، مواد زودگیر و... تشکیل شده می شود. ماده بتن، تنوع بسیار زیادی دارد و با تغییر در نوع، حجم و کیفیت هر یک از مواد تشکیل دهنده، قیمت این ماده نیز تغییر خواهد کرد. در ادامه، تمامی موارد تاثیرگذار در قیمت بتن تاثیرگذار را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.

عیار بتن

یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در قیمت بتن، عیار آن است. عیار بتن (Grade of Concrete) به معنای حداقل مقاومت فشاری 28 روزه مورد نیاز در بتن برای ساخت یک سازه است. به بیان ساده تر، مقدار سیمان به کار رفته در ساخت بتن، به معنای عیار آن است. به طور مثال، بتن آماده 350، بتنی است که در هر متر مکعب آن، از 350 کیلوگرم سیمان استفاده شده است. به هر میزان که عیار یک بتن بالاتر باشد، به دلیل استفاده بیشتر از مصالح اصلی (شن، سیمان و آب)، قیمت آن نیز افزایش خواهد یافت.

قیمت آب، شن و سیمان                                                            

مواد مورد استفاده در تولید بتن، شامل دو گروه مواد اصلی شامل آب، شن و سیمان و همچنین، مواد افزودنی می شود. هزینه ای که برای خرید هر یک از مواد اصلی صرف می شود، تاثیر بسیار قابل توجهی بر روی قیمت نهایی بتن دارند. از طرفی، نوع سیمان به کار رفته در ساخت هر یک از انواع بتن (سیمان پرتلند، سیمان زودگیر، سیمان پوزولان و...) نیز، در قیمت فروش بتن تولید شده اثر دارد.  

تناژ بتن

حجم بتن تولید شده یا تناژ بتن، یکی از عوامل دیگری است که در قیمت بتن تاثیر زیادی دارند. طبیعی است که با افزایش تناژ بتن، هزینه نهایی آن نیز افزایش یابد. این عامل در زمان حمل بتن از کارخانه تولید کننده به محیط مورد نیز، در قیمت انتقال بتن تاثیرگذار بخواهد بود و با افزایش تعداد میکسرهای حمل کننده، باعث افزایش قیمت نهایی خرید بتن می شود. 

مسیر حمل و نقل

پس از خرید بتن، انتقال بتن تولید شده از کارخانه سازنده به محل مورد نظر برای اجرا، عامل دیگری است که می تواند بر روی قیمت بتن تاثیر داشته باشد. در انتقال بتن، دو مورد شامل مسافت کارخانه یا محل تخلیه و تعداد میکسر حمل کننده بتن، باعث افزایش یا کاهش هزینه تمام شده بتن می شوند. انتقال بتن در تناژ کم و در مسافت های کوتاه، معمولا هزینه پایین تری دارد (این هزینه به صورت جداگانه و فارغ از قیمت بتن خریداری شده از مشتری اخذ می شود.) اما در تناژهای بالا یا در زمانی که مسافت کارخانه یا محل تخلیه زیاد باشد (به طور مثال، هر یک از محل ها در دو استان یا شهرستان جداگانه باشند.)، هزینه بتن افزایش می یابد؛ با این وجود، در بسیاری از مواقع این هزینه به همراه هزینه بتن خریداری شده محاسبه می شود و چندان محسوس نخواهد بود.

ترکیبات بتن 

بتن از سه ماده اصلی شامل آب، سیمان و شن و مواد افزودنی خاصی تشکیل شده است. در ترکیبات بتن، سه عامل مختلف شامل کیفیت، نوع و حجم مواد تشکیل دهنده بتن، می توانند بر روی قیمت آن تاثیرگذار باشند. به طور مثال، بتن مگر، یکی از پایین ترین عیارهای ممکن در میان انواع بتن را دارد. حجم و کیفیت مواد استفاده در این بتن، در سطح پایین تری نسبت به سایرین قرار دارد و همین امر، این بتن را به یکی از ارزان ترین انواع بتن تبدیل کرده است. اضافه کردن هر یک از ترکیبات خاص به انواع بتن، شامل افزودنی های شیمیایی (دیرگیر کننده بتن، حباب ساز بتن، کاهنده های آب، کاهنده جمع شدگی بتن، روان کننده بتن، ضد خوردگی بتن) و معدنی (خاکستر بادی، سرباره کوره آهن، سیلیکا فوم، خاکستر پوسته برنج، متاکائولین) نیز، تاثیر بسزایی در قیمت بتن دارد.

دلایل خرید بتن آماده 

آماده سازی بتن در کارخانه و انتقال آن به محل مورد نظر در مقایسه با تولید بتن به صورت دستی، از مزایای بسیار بیشتری برخوردار است. اگر بخواهیم دلایلی را که باعث برتری این نوع بتن به انواع بتن دستی می شود، بشماریم، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

دقت و کیفیت بتن آماده

در بتن آماده، دقت و کیفیت تولید، بیشتر از زمانی است که بتن در همان محل و به صورت دستی تولید می شود. در نمونه های بتن دستی، اگر تناژ بتن پایین باشد، شاید بتوان بتن با کیفیتی تولید کرد اما با افزایش تناژ بتن یا تغییر عیار بتن، رعایت دقیق فرمولاسیون بتن و درصدهای هر یک از مواد تشکیل دهنده، کار بسیار سختی خواهد بود و معمولا در این حالت، بتن با کیفیتی تولید نخواهد شد.  

زمان آماده سازی بتن

ساخت بتن، یکی از موارد بسیار مهم در زمان بندی نهایی یک پروژه است. در شیوه دستی، به ویژه در زمان تولید بتن مگر که پایه و اساس زیرسازی سطوح است، زمان مورد نیاز برای ساخت بتن به شیوه دستی، بسیار بیشتر از حالتی است که این بتن در کارخانه تولید شده و توسط میکسر یا کامیون به محل تخلیه انتقال داده شود. همین امر، زمان اتمام کار و به دنبال آن، هزینه های پروژه را افزایش می دهد.

تجهیزات

برای تهیه بتن، علاوه بر مصالح و مواد اولیه، تجهیزات قابل توجه دیگری نیز، مورد نیاز خواهد بود. طبیعتا، خرید و نگهداری این تجهیزات در محل مورد نظر برای ساخت بتن دستی، هزینه و شرایط خاصی را نیاز خواهد داشت. این در حالی است که با خرید بتن آماده، علاوه بر به صرفه بودن قیمت بتن خریداری شده، نیاز به هیچگونه ابزار به خصوصی نیز وجود نخواهد داشت.

نیروی انسانی

بتن آماده، در کارخانه و توسط دستگاه های ویژه ای انجام می شود. در این حالت، معمولا نیازی به نیروی انسانی بالا وجود ندارد؛ در مقابل، برای تولید انواع بتن به شیوه دستی، تعداد زیادی از افراد دخیل خواهند بود که علاوه بر شلوغی محیط و افزایش خطا در مسیر تولید بتن و اندازه گیری مواد، هزینه بکارگیری این افراد نیز، باعث افزایش قیمت بتن خواهد شد.

سهولت در بتن ریزی

در حالتی که بتن به شیوه دستی تولید شود، با افزایش متراژ محدوده مورد نظر، کار بتن ریزی بسیار سخت می شود و امکان خراب شدن بتن در زمانی که بتن ریزی انجام می شود، وجود دارد؛ در صورتی که در بتن های آماده، چنین اتفاقی نمی افتد و بتن ریزی با هر متراژ، به سهولت انجام می شود. 

جمع بندی

قیمت بتن با توجه به عوامل مختلفی از جمله عیار بتن، نوع و کیفیت سیمان به کار رفته در تولید بتن، حجم بتن تولید شده، قیمت آب، شن و سیمان، مسیر حمل و نقل (مسافت کارخانه تا محل کار)، ترکیبات بتن، تناژ بتن، نوع و حجم مواد افزودنی و نرخ اتحادیه تعین می شود. در میان نمونه های بتن آماده و دستی، بتن آماده به دلایلی از جمله کیفیت و دقت بیشتر در ساخت، کاهش زمان نهایی اتمام پروژه، نبود مشکلات متعدد در اجرای بتن در متراژهای بالا، کاهش نیاز به نیروی انسانی برای تولید بتن و مواردی از این قبیل، نسب به بتن دستی دارای برتری بوده و بهتر است تا در هنگام خرید بتن، به سراغ انواع بتن آماده بروید. با توجه به وضعیت بازار و احتمال تغییر قیمت هر یک از مواد تشکیل دهنده بتن که به طور مستقیم بر روی قیمت تولید این ماده تاثیر دارند، بهتر است تا پس از تماس با کارخانه، از قیمت نهایی بتن مورد نظر خود مطلع شوید.